- ROGA
- ROGAapud Scriptores recentioris aevi, donativum est, honrarium, seu munus, Proceribus et Magistratibus atque adeo etiam populo, ab Augustis; vel Clero, a Pontificibus Romanis aut Patriarchis erogari solitum: unde voci origo. Sunt tamen, qui ex Graeco ῥογὸς, i. e. frumentum, quod olim Militibus frumentum distribui soleret: vel a verbo rogo, quod rogando ist iusmodi donativum impetratetur, unde Precarium dictum Gregorio M. l. 10. Ep. 6. eam arcessant. Anna Comnena vocem usurpat, de stipendio seu honorario, quod Magistratibus quotannis ab Imperatore erogabatur: Anastasius Bibliothecar. in Vitis Pontificum passim, de donative, quod Pontifex Clero impertiebatur. Cuiusmodidodonativa septimanâ Passionis Clericis Patriarchas, scribit Balsamon; quemadmodum Imperatores Officialibus suis, erogâsse, tradit Luithprandus, l. 3. c. 5. Olim vero fiebant maxime Calendis et Imperatorum Urbinmque Imperialium natalitiis, ut est apud Nicephorum Call. l. 10. c. 23. ubi per Kalendas, Ianuarias intelligit, quae dies largitionum dicuntur, in L. Laudabile Cod. de Advocat. div. Iud. Atque hinc mensem Ianuarium, μῆνα χρυςοχίτωνα appellari, a Paulo Silentiario observavit Car. du Fresne in Descript. Aedis Sophianae, n. 22. Originem huius moris arcessit Dominic. Macer a more Tribunorum apud Romanos, qui, populum in assensum pertracturi, eum muneribus ac donativis demulcere solebant, sicque votum illorum quasi rogare: qua de re sic Plin. l. 33. c. 2. extr. ubi deauro, Sunt adbuc aliquae non omittendae in auro differentiae. Auxiliares quippe et externos torquibus aureis donavêre, at cives non nisi argenteis; praeterque armillas civibus dedêre, quas non habent externi. lidem (quod magis miremur) coronas ex auro dedêre civibus. Quis primus donatus sit eâ, non inveni, sed quis primum donaverit, a L. Pisone traditur. A. Posthumus Dictator apud lacum Regillum, castris Latinorum expugnatis, ei, cuius maxime operâ capta essent, hanc coronam ex praeda dedit etc. Vide eum quoque, l. 16. c. 4. et A. Gellum, l. 5. c. 6. Hincad Imperatores consuetudo transiit. Sed et pro stipendio, quod militibus (qui hinc ῥογάτορες, ut infra videbimus) erogabatur, vox usurpata occurrit, apud Byzantinos Scriptores inprimis, Leonem Tacticum, Constantinum Prophyrog. in Basilio, c. 27. Scylitzem, Pachymerem, Alios, quos laudant Meursius, Fabrotus in Gloss. et Dionysius Gotofredus, ad Harmenopulum. Quo pertin et ratio etymi, a frumento petiti a Macro, uti vidimus. Atque hinc Ρ῾ογάτορες, stipendiarii milites, apud Codinum de Officiis: ut alias vocis notiones, quae secundariae sunt, et processut temporis ei impositae, omittam, Vide praefatum Car. du Fresne in Gloss. quoque, et Dominicum Macrum, in Hierolex. ut et in vocabulis synonymis, Donativum, Donum, Precarium, Presbyterium etc. nec non ubi de nummis Tricipitinis: De Rogis vero a Pontifice Rom. in distributione candelarum feri solitis, vide supra.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.